De vesting Oostende

een van de vestingen die deel uitmaakte van de Wellingtonbarrière.
De vesting Oostende rond 1823. Tekening: David Ross

Geschiedenis

… tot 1701

Pas in de eerste helft van de 15e eeuw kreeg Oostende zijn eerste verdedigingswerken in de vorm van een stadsmuur met gracht en een drietal poorten. Vanaf 1584 worden deze vestingwerken verder verbeterd en krijgt de stad de vorm van een achtvoudige gebastioneerde omwalling met ravelijnen. Na het beleg van Oostende van 1601 tot 1604 wordt de vesting herbouwd. In de tweede helft van de 17e eeuw worden de vestingwerken geheel vernieuwd. De vesting krijgt dan een min of meer vierkante vorm met elf bastions en voorliggende gracht. Aan de westzijde van de vesting wordt de verdediging versterkt door de aanleg van ravelijnen en demi-lunes voor de bastions.

1701 tot 1795

In 1706, tijdens de Spaanse Successieoorlog, valt de vesting in geallieerde handen. Vanaf 1713 gaat de vesting deel uitmaken van de Oostenrijkse Nederlanden. Tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748) is Oostende vooral van belang als haven voor Britse troepen, maar tussen 1745 en 1748 valt de vesting in Franse handen. In 1781 geeft keizer Jozef II toestemming om de vesting gedeeltelijk te slopen voor de uitbreiding van Oostende met nieuwe havens. Hiermee verliest de stad ook zijn functie als vesting. In 1794 valt Oostende in Franse handen.

1795 tot 1830

Rond 1797 beginnen de Fransen de verdedigingswerken te herstellen en komen er plannen om de vesting in zuidelijke richting uit te breiden om de nieuwe havens heen. In deze jaren wordt Oostende wordt ook gezien als mogelijke uitvalshaven voor een Franse invasie van Groot-Brittannië. Het uiteindelijke plan is om de vesting te voorzien van een wal met 24 bastions en een kroonwerk aan de overzijde van de haveningang. Uiteindelijk gaat dit laatste niet door en krijgt de vesting 19 bastions. Na de verovering van Oostende in 1814 en de samenvoeging van de zuidelijke Nederlanden met het noorden gaat de vesting deel uitmaken van de Wellingtonbarrière. Ne Nederlandse ingenieurs gaan verder met de Franse plannen en passen deze op enkele punten licht aan. Het plan voor een kroonwerk aan de oostzijde van het havenkanaal wordt weer uit de kast gehaald en uitgevoerd.-

1830 tot 1874

in 1830 wordt de vesting Belgisch. Uiteindelijk zal Oostende in 1865 zijn status als vesting verliezen. In de daarop volgende jaren volgt geleidelijk de ontmanteling van de vestingwerken en groeit de stad uit tot een mondaine badplaats.-

1874 tot ….

Woonplaats: Oostende

Ligging: in het westen van de provincie West-Vlaanderen, in het westen van België.

Aanwezig: alleen in het Maria-Hendrikapark aan de zuidzijde blijven de restanten van een bastion vaag herkenbaar. Verder zijn er geen restanten van de vestingwerken meer zichtbaar, nog zijn er militaire gebouwen uit een van de vroegere periodes gespaard gebleven.

De vesting Oostende rond 1823. Tekening: David Ross